Με το που επέστρεψαν οι δημοσιογράφοι από τις καλοκαιρινές διακοπές, έσπευσαν να αναλύσουν ξανά την υπόθεση της Ειρήνης Μουρτζούκου. Η ίδια βρίσκεται στη φυλακή και τον λόγο έχει η Δικαιοσύνη. Κι όμως, αντί να αφήσουμε το έργο της στα χέρια των δικαστών, βλέπουμε καθημερινά «τηλεοπτικά πάνελ» να σχολιάζουν, να αναλύουν και πολλές φορές να καταδικάζουν πριν καν υπάρξει απόφαση.
Είναι ξεκάθαρο τι επιδιώκουν: τηλεθέαση. Η εμπορική αξία μιας «καυτής» υπόθεσης είναι τεράστια. Όμως ποιο είναι το τίμημα; Κάθε ανάλυση και κάθε αυθαίρετο συμπέρασμα μπορεί να βλάψει την ίδια την εκβαση της δίκης αργότερα. Δημιουργεί κλίμα στην κοινωνία, ασκεί έμμεση πίεση στη Δικαιοσύνη και συχνά καταπατά το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε κατηγορουμένου: το τεκμήριο αθωότητας.
Ακόμα και αν η Ειρήνη Μουρτζούκου κριθεί ένοχη, μέχρι να υπάρξει τελεσίδικη απόφαση παραμένει κατηγορούμενη και έχει δικαίωμα στην προστασία του εαυτού της. Αυτό το δικαίωμα δεν μπορεί να το αφαιρέσει καμία τηλεοπτική εκπομπή και κανένα πάνελ.
Στην Ελλάδα (και γενικά στην ΕΕ) ισχύει το τεκμήριο αθωότητας και υπάρχει νομικό πλαίσιο που προστατεύει τους κατηγορούμενους από «δίκες στα κανάλια». Το Σύνταγμα κατοχυρώνει μεν την ελευθερία της έκφρασης και του Τύπου, αλλά αυτή δεν είναι απόλυτη. Δεν μπορεί να παραβιάζει δικαιώματα όπως:
.το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή,
.το δικαίωμα στην υπεράσπιση,
.και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (άρθρο 6 ΕΣΔΑ).
Την ίδια στιγμή, YouTubers και σχολιαστές στο διαδίκτυο μιμούνται τους δημοσιογράφους, προσθέτοντας και την προσωπική τους άποψη. Έτσι, ο δημόσιος διάλογος γίνεται ακόμα πιο θολός και φορτισμένος.
Ελευθερία λόγου υπάρχει, αλλά δεν είναι απόλυτη. Όταν η «ενημέρωση» μετατρέπεται σε τηλεοπτικό λαϊκό δικαστήριο, τότε δεν υπηρετεί τη Δημοκρατία, αλλά την εμπορευματοποιεί. Αν δεν μπει φρένο, κινδυνεύουμε να χάσουμε την ουσία: τη δίκαιη απονομή της Δικαιοσύνης.
Ένα φρένο μπορεί να μπει μόνο μέσα από:
.πιο αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας,
.ευθύνη των δημοσιογράφων να μην μετατρέπουν την ενημέρωση σε τηλεοπτικό «λαϊκό δικαστήριο»
ena2tria
